Sunday, October 30, 2011

लेखन क्रेज



म सधै जसो सोच्ने गर्थे । कुनै एउटा विषय घट्ना र पात्रलाई लिएर लेखकहरु कसरी लेख्छन् । लेखलाई रसिलो र मन मष्तिष्क र जिब्रोमा झुन्निने बनाउन शैलि र लय कसरी मिलाउछन् । तिनका दिमागी शब्दकोशबाट कसरी नयाँ र नसुनिएका शब्द आउँछ र प्रयोग गर्छन् । म अचम्म मान्थे । म पनि तिनीहरु जस्तै लेखक बन्न चाहन्थे । लेख्न चाहन्थे । मनको आवाज शब्दमार्फत यी कागजमा कोर्न चाहन्थे । कुनै पनि विषय र घट्नामा टुक्का कथन लाइन अनुच्छेद र सिङ्गो सिगारिएको लेख बनाउन चाहन्थे । सकिन्छ त आँखा चिम्लेर धाराप्रवाहमा दिशाबिहीन भै रफ्तारमा कलम चलाउन चाहन्थे । नलेख्न नआउने पनि होइन । कलेजमा हुने निबन्ध कविता र वत्तृत्व प्रतियोगितामा प्रथम या त द्धितीय हुन्थे नै । कविता लेख्न तुलनात्मक अलि धेरै रुचाउँथे । तैपनि सोचे जस्तो अलि स्तरीय र देखाउँन मिल्ने रचना कोर्न भने सकेको थिइन । प्रयत्न गर्थे विषय खोच्थे त्यसमा साहित्यकार झैँ डुब्न खोच्थे विषयको चुरो रस बटुल्ने अभ्यास गर्थे विषय सम्बन्धित शब्द पानामा चुहाउने हर कोशिस गर्थे तर का के हुन्थ्यो के मिल्दैनथ्यो लयात्मक बाटो समात्न सकिन्थीएन कि अन्तमा सतहमा नै झुण्डिनु पथ्र्यो । प्रयत्न जारी राख्थे तर शब्द कागजमा बहँदैनथ्यो । जब शब्द वाक्य अनुच्छेद हुँदै सिङ्गो रचना कलमको साहाराले शब्दकोशको लफेटो मनसपटलबाट फुर्दैनथ्यो अनि सम्झन्थे तिनका रचना । तिनका अनुहार । खिस्स ! गर्वका साथ के के न लेखे जसरी हासेका हेलो शुक्रबारका दाजु आशिष र मैले चिनेको खप्पिस ब्लगर अपलोडर सुरथ गिरी दाइ । म पनि उनीहरुले जस्तै गरी विषयलाई प्रेमिकालाई प्रेमीले च्याप्प अँगालोमा च्यापे झैँ च्याप्न चाहन्थे । पे्रमिकाको ती नरम गालामा किस गरेझैँ सुन्दर पृष्ठमा कलमको लेदो लत्पत्याउन चाहन्थे । लतपत्तिएको एउटा दमदार रचना तयार पार्न म आतुर थिए । उत्साह उत्तिकै । चन्चलता त वर्डकप कि्रक्रेट फुटबल र सल्लुको फिल्म हेर्न जाने दर्शकको भन्दा कम थिएन । ती सबै मेरा सुरुवातका दिन थिए । विषय र घट्नालाई मकै भुटे झैँ भुट्न नसक्नु मेरो बालापन थियो । लेख्दै जाँदा हात काप्ने र मैले के लेख्दैँ छु र विषय नै विस्रने मेरो अर्धपन थियो । विषयलाई चिनी पनीमा घुले झैँ घुलाउन नसक्नु कम्तिमा धेरै समय त्यस विषयमा आफैँ डुल्न नसक्नु त्यस विषयलाई फुलाउन नसक्नु प्रसङ्गमा ढलाउन नसक्नु र अझ त्यस विषयलाई गुलियो बनाउन नयाँ कुराले जोड जाड गरि रसाउन नसक्नु नै म मा लेखनीय कलाको कमि भएको प्रस्टै हुनजान्थ्यो । लेख्न नसक्दाको भित्रि चरम दर्दले उकुस मुकुस भै हात सलबलाथे तर कलम चल्दैनथ्यो । दिमाग शब्द फुराउन कष्ट गथ्र्यो तर मुखारविन्दुबाट शब्द झर्दैनथ्यो । यो नै मेरो ती दिनका लेखन संघर्ष र लेखनप्रतिको चरम उत्कर्ष थियो । 

लेखन अभ्यास र प्रयत्नको धेरै समय पश्चात एक दिन आलाटाल जेनतेन जसोतसो गरी साधारण विषयमा एक अनुच्छेद झण्डै दिनै लगाएर लेखे । मिल्ने साथीलाई देखाए । ध्यान दिएर पढ्यो । सकेपछि नजिक बोलाएर लप्का ख्वायोँ । यो मेरो पहिलो लेखनको पुरष्कार थियो । दोस्रो पटक दाइलाई देखाएँ । पढे लेखेको चलन चल्तीकै लेखक झैँ । ऊ पढ्दै थियो । शान दिएर बिचमै प्याच्च बोले । कस्तो छ ब्रो ! जबाफमा चट्कन पाइयो । हपार्दै ठूला स्वरले थर्काउन थल्यो । लेख्ने भुत चढ्यो है तलाई । कलेजको किताब पढ्नु त कता हो कता लेख लेख्ने भा'को कहिले कुनै लेखकको किताब पल्टाएर हेरेको छस् । म मौन भए । केहि बोल्न सकिन । एकछिन त लाग्यो नामि लेखकलाई नै देखाएछु । छिनमै सन्नाटा छायो । म सोच्न बाध्य भए । सोचेँ वास्तवमा त्यस्तो कुनै किताब मैले पढेको त छैन । म झल्यास भए म तिर हेर्दै ऊ अझै के के फलाक्दै थियो बेलाबेलामा बाघ झम्टे झैँ झम्टिन्थ्यो । हात उचालेर पिटुला झै गरी गम्किन्थ्यो तर वास्ता भने मैले गरिन । किनकि मेरो ध्यान ऊ तिर थिएन । मेरो दिमागले यो सोच्दै थियो कि उसले मलाई आज एउटा नयाँ पाठ सिकायो । लेख्नका लागि पहिला अध्ययन गर्नुपर्छ नयाँ विषयमा खोज अनुसन्धान र धेरै कुरा जन्नुपर्छ भन्ने कुरा पहिलो पल्ट उसकै मुखबाट त्यही लेखमार्फत मैले सिक्न पाए । यो नै मेरो लेखनको दोश्रो उपहार थियो । 
म अत्यन्तै उत्साहित भए । मेरो त्यो सानो टुक्का पढी मलाई गाली गर्दै सल्लाह दिने दाजुलाई मैले हृदय देखि नै धन्यवाद ज्ञापन गरे । म हर्षित भए । संसार जिते झैँ लाग्यो । आफूलाई बहादुर सम्झेँ । सोचे ! कम्तिमा पाँच वटा किताब पढे भने एउटा रचना कोर्न सक्छुहोला । यो पनि सोच्न भ्याए कि पाँच वटा किताब पढ्न मलाई कति दिन लाग्ला । दिनको कुरा त छाडौँ । पहिलो पटक दुई महिना लगाएर कर्ण शाक्यको 'सोच' किताब पढे । त्यसपश्चात खुद्राखुद्री कमेन्ट लेख्न थाले । पत्रिकामा पठाए छापियो । त्यो पनि कान्तिपुरको पाठक माचमा । त्यसपश्चात लेखनलाई निरन्तरता दिँदै गए । पत्रिकामा पठाउँदै गए । कहिले कान्तिपुर त कहिले नागरिकमा छापिन थाल्यो । विस्तारै पढ्ने बानी पनि बस्यो । दिन महिना वर्ष गर्दै पढिसकेको किताबको संख्या बढ्दै गए । यो पढ्छु त्यो पढ्छु त्यो त्यहाँ पाउँछ यो यहाँ छ । त्यो किताब भोलि किन्छु । भोलि नकिने पसर्ि त अवश्य । निकोसर्ि त भन्नै पर्दैन् भन्दा भन्दै एक वर्ष वित्यो । एक वर्ष भित्रमा के को किताब किन्नु के को एक महिनामा पाँचवटा किताब पढ्नु । दैनिकी जीवनको निरन्तरतामा हिड्नै पर् यो । क्याम्पस जाऊ आऊ । साथीभाईसँग भेटघाट घुमफिर अनि जब परीक्षा नजिकिन्छ कोस्र किताब पल्टाऊ । तैपनि जे होस् वर्षदिन भित्र चार पाँचवटा किताब भने पढेछु । 'माइक्रोसफ्ट देखि बाउन डाँडा', 'पल्पसा क्याफे', 'मयूर टाइम्स' र 'कर्णाली ब्लुज' । समयको कालान्तरमा बेलाबखत शरिर हृदय र मनमष्तिष्कको बहुमत भयो भने लेखिन्थ्यो अल्पमतमा परे कम्प्युटरमा राखिएको गित सुनिन्थ्यो या गेम खेलिन्थ्यो । 

यसरी मेरो लेख्ने इच्छा अझै पनि अधुरो नै थियो । पत्रिकामा ठूलो कोलमिनिष्ट झै लेख छपाउने म मा रहर थियो । इच्छा नभएको पनि होइन । ती दिनभन्दा आजभोलि कलम पनि चल्थे । मष्तिष्कले शब्द पनि गुगलले कुनै विषयको जानकारी फाले झै फाल्थ्यो । एकदिन त्यही मौकामा कम्प्युटरको पानामा टाइप गर्दै गए यत्तिसम्म लेखेछु कसरी लेखे आफैलाई नै पत्तो भएन । एकछिन घोरिएर सोचेँ म मा मात्र होइन । आम युवामा लेख्ने व्रुेज छ । हामी जस्ता हजारौँ युवामा लेखनप्रतिको यस्तो क्रेज छ आज । फेसबुकमा होस् या साहित्यिक झमघटमा । या त कुनै कोलमिष्ट या पत्रकार किन नहोस् । यो सोध्न छुटाउदै नौ कि तपाइ कसरी लेख्नुहुन्छ । कसरी विषय छनौट गर्नु हुन्छ । विषयमाथि भेट्टाउन नसकिने गरी समान रफ्तारमा कसरी बहनुहुन्छ । सबैको जिज्ञासमा प्रश्न यहि तेसर्िन्छ । हो आजको युवामा लेखन क्रेज छ । लेख्न आतुर छन् तर बुझ्नै पर्ने कुरा यो छ कि समयसापेक्षीत समाज परिवर्तनशिल हुने भएकाले साहित्यिक लेखन अथवा विषयसम्बन्धित रचनालाई अलगधारबाट नयाँ दिशातिर मोड्न जसले सक्छ शायद उसैको सिर्जनामा लेखन क्रेज भएको प्रस्टिनजान्छ । 

अन्त्यमा लेखन क्रेजी मित्रहरु ! राष्ट्र भित्र देखिएका विकृति विसङ्गती र अनेकौ थुप्रै विषयमा कलम चलाउन÷चल्न बाँकी छ । त्यस्ता विषयलाई पत्रिकामा बम झैँ विष्फोट गराउन बाँकी छ या विष्पोट हुनै बाँकी छ । अब झुक्केर पनि कुनै लेखक साहित्यकार सर्जक र सष्ट्रालाई लेखन क्रेजी हुने हामी जस्ता हजारौँ युवाले कसरी लेख्ने भनेर नसोध्नुहोला ! 

No comments:

Post a Comment